Greenwashing; duurzaamheid als marketing strategie
Lizet Wesselman - 24/03/2023Greenwashing; duurzaamheid als marketing strategie
Lizet Wesselman - 24/03/2023Heb je recent een bedrijf gezien dat beweert dat het “groen” of “milieuvriendelijk” is, maar je afgevraagd of het werkelijk zo duurzaam is? Dan heb je waarschijnlijk terecht je twijfels. Greenwashing is wanneer bedrijven overdreven of valse beweringen doen over hun milieuvriendelijkheid. Nu duurzaamheid steeds belangrijker wordt, doen steeds meer bedrijven deze beweringen om klanten te trekken die anders naar echt duurzame bedrijven zouden gaan. Dus wat is greenwashing precies en waarom is het een probleem?
Wat is greenwashing?
Greenwashing, in een notendop, is reclame maken voor een duurzaam aspect van het bedrijf, terwijl het ze eigenlijk niets kan schelen. Maar duurzaamheid is een hot topic. We hebben al die duurzame doelstellingen te behalen en bedrijven doen alsof ze moeite doen om hun steentje bij te dragen. Maar vaak is het maar een kleine inspanning die eigenlijk geen verschil maakt en alleen de schade verhult die het bedrijf eigenlijk aanricht. Greenwashing is dus eigenlijk een marketingstrategie van merken om mensen te laten geloven dat ze milieuvriendelijk zijn, wat ze eigenlijk niet zijn.

“Duurzame” kledingmerken
Denk bijvoorbeeld aan kledingmerken waarvan het productiepersoneel onder de zwaarste omstandigheden werkt, in fabrieken die op instorten staan en overspoeld worden door de slechte uitlaatgassen die zo’n fabriek met zich meebrengt. Toch lijkt elk merk nu een duurzame collectie te hebben, vaak gemaakt van duurzaam katoen. Allemaal om de schijn op te houden dat ze hun best doen voor het milieu. En hoewel deze duurzame kledinglijnen vaak een groener alternatief zijn, is het meestal maar een klein deel van de productie van het bedrijf. Daarom is de impact zo beperkt, dat het niet verdient om als duurzaam gepromoot te worden.

CO2 compensatie luchtvaartmaatschappij
Een bekend voorbeeld in de reiswereld betreft luchtvaartmaatschappijen die beweren “CO2 neutraal” te zijn door gebruik te maken van compensatieprogramma’s. Je weet wel, die kleine bijdragen die ze je vragen om je vlucht te compenseren. Theoretisch, als iedereen die compensatie zou betalen, zou het zeker een deel van de CO2-uitstoot goedmaken.
Maar wees eerlijk, betaal jij die compensatie altijd? Helaas doen de meeste mensen dat niet. En die luchtvaartmaatschappijen brengen het bedrag dat ze niet hebben gekregen van de reizigers zeker niet op. Dus misschien compenseert 1% hun vlucht, maar dat komt in de verste verte niet in de buurt van koolstofneutraliteit.
De Europese Unie heeft verschillende grote luchtvaartmaatschappijen, waaronder Ryanair, easyJet, British Airways en Lufthansa, ervan beschuldigd de consumenten te misleiden door deze beweringen te doen zonder de volledige omvang van hun koolstofuitstoot bekend te maken. De EU beweert dat deze luchtvaartmaatschappijen aan greenwashing hebben gedaan door valse of overdreven beweringen te doen over hun inspanningen op het gebied van milieu en duurzaamheid. De rechtszaken zijn een poging om deze luchtvaartmaatschappijen aansprakelijk te stellen voor hun misleidende beweringen en om de transparantie van hun duurzaamheidspraktijken te bevorderen.
Waarom is greenwashing een probleem?
Veel mensen weten een heel klein beetje over duurzaamheid. Als je met beperkte kennis duurzame keuzes wilt maken, trap je al snel in een valkuil. Als je milieubewust probeert te zijn, wil je weten of de producten en diensten die je gebruikt ook echt duurzaam zijn. Als bedrijven daarover liegen, kun je praktijken steunen die schadelijk zijn voor de planeet zonder dat je het beseft.
Om te voorkomen dat je in greenwashing trapt, kun je het beste een beetje onderzoek doen. Zoek naar bedrijven die transparant zijn over hun duurzaamheidspraktijken en hun beweringen waarmaken met echte acties. En als een bedrijf te mooi lijkt om waar te zijn, is dat waarschijnlijk ook zo. Gebruik onderstaande tips om te voorkomen dat je je laat overtuigen door bedrijven die zich schuldig maken aan greenwashing.
5 Tips om greenwashing te herkennen
- Zoek naar specifieke details: wat doen ze eigenlijk? Wees op je hoede voor vage of brede beweringen, zoals “milieuvriendelijk” of “groen”. Zoek in plaats daarvan naar specifieke details over de milieu-inspanningen van een bedrijf, zoals het gebruik van hernieuwbare energie of het verminderen van het waterverbruik.
2. Controleer op certificaten: zoek naar producten of bedrijven die zijn gecertificeerd door onafhankelijke organisaties, zoals de Forest Stewardship Council of het Environmental Protection Agency. Deze certificeringen helpen de duurzaamheidsclaims van een bedrijf te verifiëren.
3. Zoek naar bewijs van echte actie: bedrijven die zich echt inzetten voor duurzaamheid zullen bewijs hebben van hun inspanningen, zoals voortgangsrapporten, case studies, of informatie op hun website met details over hun milieu-initiatieven. Over het algemeen is een grote claim op de homepage greenwashing. Maar een volledige websitepagina gewijd aan duurzame inspanningen geeft een gedetailleerd overzicht van de werkelijke acties.
4. Wees op je hoede voor groen beeldmateriaal: vooral cosmetica merken zijn goed in het gebruik van groene kleuren en afbeeldingen, zoals bladeren en bomen, om de indruk te wekken dat ze milieuvriendelijk zijn. Maar zodra je verder kijkt dan die ontwerpen en misschien een snelle google search doet op het merk, is het misschien helemaal niet duurzaam.
5. Wees je bewust van industrienormen: verschillende industrieën hebben verschillende normen voor duurzaamheid. Een vliegtuig heeft momenteel niet de mogelijkheid om voor groene energie te kiezen, maar een hotel wel. Stel dus verschillende normen voor duurzame initiatieven.
