Openbaar vervoer in Toscane: hoe ver kom je?
Lizet Wesselman - 28/03/2024Openbaar vervoer in Toscane: hoe ver kom je?
Lizet Wesselman - 28/03/2024Toscane is waarschijnlijk wel mijn favoriete regio in Italië. Maar als rijbewijs loze treinreiziger, is het helaas niet de gemakkelijkste regio om rond te reizen. Alhoewel het treinnetwerk in Italië over het algemeen heel erg goed is, met veel routes en lange treinen die je van de ene naar de andere kant van het land brengen, blijft Toscane een beetje achter helaas. Ik had gehoopt dat het busnetwerk in Toscane dan heel goed zou zijn, maar het lijkt er wel op dat er een reden is dat Toscane zo’n populaire roadtrip regio is. Toch is treinreizen door Toscane niet onmogelijk en kom je ook met de bus nog wel aardig rond. Hier vind je alles over het openbaar vervoer in Toscane.
Treinreizen in Toscane
Het openbaar vervoer in Toscane beperkt zich tot treinen en bussen. Alleen in Florence vind je daarnaast ook enkele trams. Als je kijkt naar de kaart van de treinroutes in Toscane, is het nog best aardig. De grotere steden zijn prima bereikbaar met de trein, zoals Pisa, Siena, Lucca, Grosetto en uiteraard Florence. Met Siena in het midden van Toscane, lijkt het dus dat je overal zou moeten kunnen komen. Toch valt dat tegen. Uiteindelijk moeten er treinrails worden aangelegd en die liggen eigenlijk net om Toscane heen, met een drietal verbindingen naar Siena in het midden.
Je kunt langs de kust van Pisa naar Livorno en Grosetto (en door naar Rome). Dat is eigenlijk de enige route aan de westkant en loopt echt direct langs de kust. Van Pisa naar Siena is via Empoli, wat eigenlijk alweer bijna zo Oostelijk is als Florence. Van Siena (of Florence) naar Rome ga je vervolgens aan de oostkant langs Toscane, echt op de grens met Umbrië. Als laatste is er nog een verbinding tussen Siena en Grosetto, waarmee je weer aan de kust uitkomt.
Kleine dorpjes als tussenstop
Er zijn uiteraard ook een hoop kleine dorpjes waar je tussendoor kunt stoppen. Al met al, zijn er nog best wat steden en dorpen in Toscane met een treinstation en kun je met flink wat puzzelwerk, echt wel aardig ver komen. Maar dan komt het volgende nadeel: de focus ligt niet op die locaties. Italië is echt kampioen langeafstandstreinen, met supersnelle directe verbindingen van Noord naar Zuid en Oost naar West. Van Milaan naar Rome? Geen probleem. Sterker nog, van Milaan in het Noord-Westen tot Lecce in het Zuidoosten gaat er meerdere keren per dag een directe trein, waarmee je in een kleine 8,5 uur het hele land doorkruist.
Maar ergens is het een beetje misgegaan met de regionale treinen die juist de kleine dorpjes moeten verbinden met grotere steden. De verbindingen zijn er wel, maar heel beperkt. Die trein van Siena naar Grosetto bijvoorbeeld, wat toch beide redelijke stadjes zijn, gaat maar 1x in de 4 uur. En dat is dus een redelijk gangbare route. Andere routes kunnen zomaar enkel in de weekenden gaan of juist alleen op maandag en donderdag. Ik heb de logica er niet achter kunnen vinden.
Kortom: het is wel mogelijk om de route af te leggen, maar het vergt enorm veel planning en puzzelen. Eén ritje binnen Toscane is nog wel te doen, maar zodra je over moet stappen kom je veel obstakels tegen. De verbindingen sluiten niet aan elkaar aan, waardoor je of een extreem korte overstap hebt of juist urenlang moet wachten tot de volgende trein. Of je overstap trein gaat maar 1x per dag, precies op het moment dat ook je eerste trein rijdt. Dan moet je dus een extra overnachting boeken, omdat er simpelweg geen reisroute mogelijk is op 1 dag.
Alle ideeën die ik had voor mijn Toscane treintrip vielen exact daarom in het water, waardoor ik uiteindelijk alleen naar Montepulciano ben geweest met een trein/bus combinatie. Een hoop andere mooie plekken had ik gelukkig al gezien tijdens een eerdere roadtrip door Toscane.
Bestemmingen bereikbaar met de bus
Hoe zit het dan met de bus in Toscane? Eerlijk gezegd is dat al niet veel beter. Eerlijk is eerlijk: ik ben zelf sowieso geen fan van bussen. Bussen komen in de file en zijn daardoor in mijn ervaring vaak laat. Flixbus is dan nog mijn favoriet. Maar ondanks dat zij claimen kleine dorpjes te verbinden, waar treinen niet komen, zijn de opties van Flixbus in Toscane nog beperkter dan de treinen.
Maar locale bussen bieden in beperkte mate wel aan optie. Ik zou alleen ook hier niet aanraden om hele ingewikkelde routes te plannen. Bustijden in Italië zijn slechts richtlijnen en busschaffeurs komen opdagen wanneer ze er zin in hebben. De meeste bussen rijden wel, maar het kan zijn dat je een uur staat te wachten of dat ze een langere route nemen waardoor je er dus veel langer over doet. Wederom is het dus niet aan te raden om een route met overstappen te plannen, maar bijvoorbeeld een ritje van een half uur tot een uur aan het begin van de dag, is prima haalbaar.
De Toscaanse dorpjes die redelijk gemakkelijk te bereiken zijn met de bus, én ontzettend leuk zijn om te bezoeken zijn:
– San Giminano: ongeveer een half uurtje vanaf Poggibonsi, een plaatjes ongeveer halverwege op de treinroute tussen Siena en Florence. Je kunt ook direct een bus pakken vanaf Florence of Siena.
– Montepulciano: bereikbaar vanaf Chiusi-Chianciano in ongeveer een uur, naar “Montepulciano Autostazione”. Montepulciano heeft namelijk wel een treinstation, maar dit ligt zo’n 10km van de stad af. Om de één of andere reden is er vanaf daar geen bus.
– Montalcina: bereikbaar vanaf Buonconvento op de route Siena – Grosetto en doet er ongeveer een half uur over.
– Volterra: bereikbaar vanaf Pontedera, iets Oost van Pisa, op de route van Pisa naar Florence. Deze bus doet er iets meer dan een uur over.
– Chianti Regio: Verschillende dorpen in de Chianti-streek, zoals Greve in Chianti en Radda in Chianti, zijn per bus bereikbaar. Dit is de beroemde Toscaanse wijnstreek ten zuiden van Florence. De keuze aan wijngaarden voor een wijnproeverij is gigantisch, en je kunt dus je favoriete wijngaard uitkiezen. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor een duurzame wijngaard, terwijl je bij een georganiseerde wijn tour maar moet zien op wat voor plek je uitkomt.
Klinkt het toch allemaal als teveel gedoe? Dan kun je natuurlijk wel kiezen voor een georganiseerde tour. Zoals ik al zei, is Tosane razend populair onder toeristen, dus er is genoeg aanbod voor dagtripjes, zowel privé als met een groep. Je kunt vooral vanuit Florence heel veel dagtripjes doen, bijvoorbeeld naar de wijngaarden, maar ook verschillende stadjes bekijken. Hieronder zie je enkele suggesties die je kunt boeken.
Praktische tips voor openbaar vervoer in Toscane
Treinen Toscane
De treinen in Italië worden vrijwel allemaal beheerd door TrenItalia, dus daar kun je je treinkaartjes kopen. Elk inimini station heeft een ticketmachine, alhoewel sommige alleen cash accepteren. Deze kaartjes moet je afstempelen voor je de trein in stapt! Niet vergeten, want de boetes zijn duur.
Je kunt treinkaartjes ook online kopen of in de app, ook deze moet je activeren voor je reis! Ondanks dat je ze voor een specifieke dag en tijd koopt. Op de reisdag kun je ze activeren.
Voor intercities moet je een specifieke stoel reserveren bij het boeken (of als je met Interrail reist, zijn dit de treinen die een stoelreservering vereisen). Intercities zijn de snelle treinen tussen grote steden, dus bijvoorbeeld van Milaan naar Florence. Bij de deuren van de trein zie je welke coupe het is en op de stations zie je kort voor vertrek waar op het perron jouw coupe zal stoppen, zo kun je dus al op de goede plek gaan staan en direct instappen. Voor regionale treinen hoef je geen stoel te reserveren, dan kun je gewoon overal zitten.
Bagageopslag
Op de grotere stations kun je voor zo’n € 5 je bagage afgeven voor de dag, zodat je rustig ergens kunt gaan lunchen bijvoorbeeld. In kleine dorpjes is deze er niet, maar kun je eventueel via apps zoals Radical Storage een bagageopslag vinden bij een winkel of hotel. Ik raad je aan dit goed van tevoren te checken, want ik heb zelf ervaren dat ze bij hotels echt niet bereid zijn om je bagage op te slaan, als ze niet bij zo’n platform zijn aangemeld. En op zon- en feestdagen zijn veel winkels dicht.
Buskaartjes
Buskaartjes kun je kopen bij busstations, tabakswinkeltjes of online via de website van Autolinee Toscane. Als je de bus neemt vanaf een treinstation, zit daar vaak een cafeetje waar ze ook kaartjes kopen. Soms is dat gewoon een stempelkaartje, dan raad ik je aan om direct een extra kaartje te kopen voor de terugweg. Die hoef je dan alleen maar af te stempelen. Dan heb je hem maar vast, want als je toevallig niet vanaf een busstation vertrekt, is het soms een beetje onduidelijk waar je kaartjes kunt kopen.